W arabskojęzycznej przestrzeni informacyjnej rosyjska propaganda poświęca znaczną uwagę amerykańskiej bazie Aegis Ashore Missile Defense System (AAMDS) w Redzikowie. Jest to element europejskiej infrastruktury NATO, zlokalizowany w województwie pomorskim na terytorium Polski. Wraz z bazą w rumuńskim Deveselu tworzy kluczowy komponent antybalistycznego systemu obrony NATO, zaprojektowanego do ochrony przed pociskami balistycznymi średniego i pośredniego zasięgu. Oficjalne otwarcie bazy w Redzikowie nastąpiło 13 listopada 2024 roku, po ukończeniu prac budowlanych i osiągnięciu statusu operacyjnego w grudniu 2023 roku. Od tego momentu baza stała się celem intensywnej kampanii dezinformacyjnej, szczególnie widocznej w przestrzeni arabskojęzycznej.
Cel kampanii propagandowej w regionie MENA
Rosyjska propaganda koncentruje się na krajach Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej (MENA) ze względu na ich strategiczne znaczenie polityczne i gospodarcze oraz tradycyjne powiązania niektórych państw z Rosją. Kolportowanie antynatowskich narracji w tej przestrzeni ma na celu:
1) Podważenie wizerunku NATO – Przedstawienie infrastruktury NATO jako zagrożenia dla globalnego bezpieczeństwa, co ma osłabić zaufanie do sojuszu wśród państw regionu.
2) Wzmocnienie pozycji Rosji jako obrońcy równowagi światowej – Ukazywanie działań Rosji jako odpowiedzi na rzekome „prowokacje” Zachodu.
3) Mobilizacja antyzachodnich nastrojów – Wykorzystanie historycznych resentymentów wobec zachodnich interwencji w regionie.
Rosyjskie narracje podchwytywane przez media w MENA
Narracje kolportowane przez rosyjską propagandę znajdują swoje odbicie w przekazach mediów w regionie MENA, co wzmacnia ich zasięg i potencjalny wpływ. Przykładem jest egipski dziennik Al-Ahram, który w swoim artykule opisał otwarcie bazy w Redzikowie jako „kolejny prowokacyjny krok Waszyngtonu, zwiększający ryzyko strategiczne”. Tego typu przekazy w arabskich mediach nie tylko powielają narracje rosyjskie, ale również wzmacniają ich odbiór w regionie, gdzie antyamerykańskie nastroje są częstym narzędziem politycznej mobilizacji.
Analiza narracji propagandowych
W analizowanych tweetach, zebranych z arabskojęzycznych kanałów informacyjnych, powtarzają się następujące motywy:
1) Groźby wobec bazy w Redzikowie – Rosja wprost umieszcza bazę Aegis Ashore na liście „priorytetowych celów”, sugerując możliwość jej zniszczenia w przypadku eskalacji konfliktu. Tego rodzaju komunikaty mają wywołać poczucie zagrożenia i wzmocnić obraz Rosji jako siły militarnej zdolnej do odstraszania.
2) Twierdzenia o „zagrożeniu nuklearnym” – Nieprawdziwe informacje o obecności rakiet nuklearnych w Redzikowie są celowo rozpowszechniane, by wzbudzać obawy o eskalację nuklearną. Polski MSZ stanowczo zaprzeczył tym twierdzeniom, co również znalazło się w analizowanych materiałach.
3) Oskarżenia o prowokacje ze strony NATO – Narracja przedstawiająca otwarcie bazy jako „kolejny krok prowokacyjny” ma na celu przekonanie opinii publicznej, że NATO prowadzi agresywną politykę w stosunku do Rosji, ignorując jej bezpieczeństwo.
4) Demonizowanie USA – Propaganda podkreśla amerykańską odpowiedzialność za bazę, co ma mobilizować antyamerykańskie nastroje w regionie.
Metody dezinformacji
Rosja wykorzystuje sprawdzone techniki dezinformacyjne w celu manipulacji opinią publiczną:
1) Strach jako narzędzie manipulacji – Narracje o „zagrożeniu nuklearnym” i możliwym zniszczeniu bazy mają budować atmosferę niepewności i strachu.
2) Wykorzystywanie autorytetów – Wypowiedzi rzekomych ekspertów i oficjalnych instytucji mają nadać fałszywym informacjom pozory wiarygodności.
3) Selektywne traktowanie faktów – Zamiast pełnego kontekstu przedstawiane są fragmentaryczne informacje, które wzmacniają antynatowskie przekazy.
4) Mieszanie prawdy z fałszem – Fakty, takie jak lokalizacja bazy, są łączone z fałszywymi narracjami o jej charakterze (np. obecność broni ofensywnej), co utrudnia ich weryfikację.
Znaczenie przestrzeni arabskojęzycznej
Propaganda w regionie MENA ma na celu zarówno mobilizację lokalnych społeczności przeciwko Zachodowi, jak i budowanie strategicznych sojuszy z państwami, które postrzegają NATO jako zagrożenie. Rosja stara się wykorzystać swoją pozycję w regionie, oferując alternatywę dla zachodnich wpływów i promując siebie jako przeciwwagę dla polityki USA.
Wnioski
Rosyjska kampania dezinformacyjna przeciwko bazie w Redzikowie wpisuje się w szerszą strategię informacyjną, której celem jest podważenie jedności NATO i zniechęcenie sojuszników w regionie MENA do współpracy z Zachodem. Groźby nuklearne i demonizowanie działań NATO mają wywołać strach, podsycać nieufność wobec USA oraz wzmacniać wizerunek Rosji jako obrońcy ładu międzynarodowego. Konfrontowanie tych narracji, poprzez prezentowanie faktów i budowanie świadomości dezinformacyjnej, jest kluczowe dla przeciwdziałania ich skutkom.
Dodatkowe informacje na temat kampanii propagandowych wobec bazy w Redzikowie można znaleźć w publikacji: Disinfo Digest – Instalacja systemu obrony przeciwrakietowej w Redzikowie celem ataków propagandowych Rosji.
Opracował: Wojciech Pokora
Zadanie publiczne finansowane przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP w konkursie „Dyplomacja publiczna 2024-2025 – wymiar europejski i przeciwdziałanie dezinformacji”.
Publikacja wyraża wyłącznie poglądy autora i nie może być utożsamiana z oficjalnym stanowiskiem Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP.
